گزیده کتاب راهنماي تحقيق براي توليدات رسانه ای - قسمت اول
* پژوهش برنامه اي عبارت است از فرآيند گردآوري مطالب و نكاتي كه تشكيل دهنده برنامه است و اساساً شامل اطلاعات مورد نياز مشاركت كنندگان ، مواد آرشيوي، صداها و عكس ها مي شود. (ص7)
* حرفه ژورناليست ويديويي Video Journalism:
اينان كساني هستند كه پژوهشگري، تصويربرداري، كارگرداني، تدوينگري و نويسندگي را خود انجام مي دهند و كل كار را در مقام مجري عرضه مي كنند. اين حرفه در نتيجه پيشرفتهاي فني كه به كوچك تر، سبك تر و استفاده راحت تر از دوربين ها منتهي شده است به وجود آمده است. (ص8)
* خلاصه نقش محقق:
يافتن، ارزيابي و تدارك محتواي توليد كه اين كار ممكن است شامل برخي يا تمام موارد زير شود:
- اطلاعات شامل آمارها، تاريخ ها و... .
- مردم : افراد جامعه ، متخصصان ، نمايندگان و... .
- موقعيت هاي مكاني.
- وسايل صحنه.
- مواد تصويري و آرشيوي
- عكس، نقاشي ، اسلايد
- صوت، موسيقي، آثار صوتي و... . (ص8)
* قابليت هاي فردي پژوهشگر برنامه اي:
- اشتياق - ادب
- پشتكار - تعلق خاطر
- كنجكاوي - توانايي مجاب كردن
- انعطاف پذيري - پيشگام بودن و نوآوري.(ص10)
* مهارت چانه زني، شيوه پيشنهاد دادن ، توان پيش بيني و حل مشكلات و رعايت سررسيدها؛ همه به اين وابسته است كه پژوهشگر ، در مقام عضوي از يك گروه ، بداند كه برنامه چگونه توليد مي شود، چقدر خرج برمي دارد و هريك از اعضاي ديگر گروه توليدي، چه نقشهايي را اجرا مي كنند.(ص10 و11)
* پژوهشگر،پل ارتباطي گروه توليد در يك سوي دوربين با ميكروفن است با مردمي كه محتواي برنامه را در سوي ديگر دوربين با ميكروفن خلق مي كنند. اجراي اين نقش ، در گرو داشتن مهارت بسيار در زمينه ارتباطات بين فردي، هماهنگ سازي و سازگار كردن افراد است.(ص11)
* ارتباط مناسب، تنها با خوب صحبت كردن برقرار نمي شود، بلكه خوب گوش دادن و درك درست با توجه به نشانه هاي ارتباط غير كلامي، نيز، در اين مهم دخيل اند.
نكات مهمي را كه مي خواهيد بگويي، در ابتداي مكالمه به طور فشرده براي مخاطب خود، عنوان و مشخص كنيد كه چرا شما بايد با او گفت و گو كنيد و براي او چه جايگاهي در نظر گرفته ايد.
وقتي با مخاطب گفت و گو مي كنيد، چند وقت يك بار، او را بيازماييد كه آيا به درستي متوجه سخنان شما شده است يا خير. اين كار ار مي توانيد با خلاصه كردن آنچه تا آن موقع گفته ايد و تقاضاي موافقت يا تاييد او ، انجام دهيد يا مي توانيد از نشانه هاي ارتباط غير كلامي آن دريابيد.
وقت گوش دادن، دقت كنيد طرف مقابل چه مي گويد، اگر چيزي را متوجه نمي شويد يا به توضيحات بيشتري نياز داريد ، آن را بيان كنيد.
وقت مذاكره با مردم درباره آنچه در جستجوي آن هستيد از موارد زير يادداشت برداريد:
1- واقعيت ها: چه چيز مورد نياز است، مسائل كدام اند.
2- تصميمات: چه كارهايي بايد انجام گيرد، مشكلات چگونه بايد حل شود.
3- اعمال: بر اساس مذاكرات، چه كساني موظف اند آن كارها را بكنند.(ص11 و12)
* قدرت مذاكره و چانه زني را مي توان «هنر راضي كردن بيشتر مردم» دانست. مثلاً ممكن است شما كسي را براي مشاركت در توليد برنامه انتخاب كرده باشيد و فكر كنيد كه حضور او براي پيشبرد برنامه حياتي است، اما كارگردان يا تهيه كننده ، نظر ديگري داشته و كسي را در نظر گرفته باشند كه شما فكر مي كنيد در قياس با فرد مورد نظر شما، مناسب نبست. شيوه هاي مختلفي براي قبولاندن نظرتان در اختيار داريد، مي توانيد فرياد بكشيد يا صبورانه و منطقي، نظر خود را بيان و زيركانه هدفتان را عملي كنيد. شيوه انتخابي شما به اين بستگي دارد كه با چه كسي طرف هستيد و چقدر به صحت و اعتبار نظرتان اطمينان داريد.(ص12)
* در مقام پژوهشگر رسانه اي، بايد پيامد اعمال را پيش بيني كنيد. خواه تاثير عمل خودتان در كار ديگران باشد يا تاثير ديگران در كارهاي شما، مثلاً، اگر قرار است از صحنه گرافيكي پيچيده اي تصويربرداري شود، شما بايد بدانيد كه اين كار چقدر طول مي كشد اين كار بر اساس تجربه خود يا به سادگي با پرسيدن از ديگران مي توانيد دريابيد.(ص12)
* هميشه سعي كنيد به جاي اين كه قاطعانه بگوييد «نمي شود» به راه حلهاي جايگزين فكر كنيد.(ص13)
* مديريت شايسته و كارآمد براي دستيابي به بهترين نتيجه ممكن از پخش برنامه ها ، ضروري است. به ضرب الاجل ها بينديشيد و كارتان را از آنها شروع كنيد. البته، به اين معنا نيست كه يه زمان پخش برنامه فكر كنيد، بلكه بايد بدانيد چه زماني مواد تهيه شده را به دست تدوينگر برسانيد تا آنان بتوانند در زمان موعود ، كار را به پايان برسانند . هميشه توقع داشته باشيد كه بدترين حالت اتفاق بيفتد، پس براي اجراي نقشه جايگزين (طرح ب) آماده باشيد.(ص13)
* پژوهشگران لازم نيست در تمام زمينه ها متخصص باشند. اما آن چه انان نياز دارند، داشتن تخصص در زمينه يافتن متخصصان است. علاوه بر داشتن دفتر ي كارآمد براي ثبت شماره ها و نشاني هاي تماس، شما به شبكه اي از افراد نياز داريد كه بتوانند درباره افراد و متخصصان مورد نياز، به شما اطلاعات و پيشنهاد بدهند. در مقايل، شما هم بايد اماده باشيد كه همين كار را براي آنان انجام دهيد.(ص13)
منبع :
چتر، كتي،(1388)، راهنماي تحقيق براي توليدات رسانه اي، ترجمه: دكتر عبدالله گيويان، تهران؛ انتشارات دانشكده صداوسيما.